تعداد بازدید : 15789
تعداد نوشته ها : 32
تعداد نظرات : 10
اين سوره چنان كه از نامش پيدا است (اخلاص توحيد) از توحيد پروردگار، و يگانگى او سخن مى گويد، و در چهار آيه كوتاه چنان توصيفى از يگانگى خداوند كرده كه نياز به اضافه ندارد.
در شان نزول اين سوره از امام صادق ع چنين نقل شده:" يهود از رسول اللَّه صلي الله عليه و آله تقاضا كردند خداوند را براى آنها توصيف كند، پيغمبر ص سه روز سكوت كرد و پاسخى نگفت، تا اين سوره نازل شد و پاسخ آنها را بيان كرد".
در حديثى از پيغمبر اكرم صلي الله عليه و آله مى خوانيم كه فرمود:
آيا كسى از شما عاجز است از اينكه يك سوم قرآن را در يك
شب بخواند"؟!
يكى از حاضران عرض كرد: اى رسول خدا! چه كسى توانايى بر اين
كار دارد؟!
پيغمبر فرمود:سوره قل هو
اللَّه را بخوانيد
در بعضى از روایات آمده که این سؤال کننده" عبد اللَّه بن صوریا" یکى از
سران معروف یهود بود، و در روایت دیگرى آمده که" عبد اللَّه بن سلام" چنین
سؤالى را از پیغمبر اکرم ص در مکه کرد، سپس ایمان آورد، و ایمان خود را هم
چنان مکتوم مى داشت.
در روایات دیگرى آمده است که مشرکان مکه چنین سؤالى را کرده اند
در بعضى از روایات نیز آمده که سؤال کنندگان گروهى از مسیحیان نجران بودند.
در میان این روایات تضادى وجود ندارد زیرا ممکن است این سؤال از ناحیه همه
آنها مطرح شده باشد و این خود دلیلى است بر عظمت فوق العاده این سوره که
پاسخگوى سؤالات افراد و اقوام مختلف است.
در فضیلت تلاوت این سوره روایات زیادى در منابع معروف اسلامى آمده است که حاکى از عظمت فوق العاده آن مىباشد از جمله:
در حدیثى از پیغمبر اکرم ص مىخوانیم که فرمود: ا یعجز احدکم ان یقرأ ثلث
القرآن فى لیلة؟:" آیا کسى از شما عاجز است از اینکه یک سوم قرآن را در یک
شب بخواند"؟! یکى از حاضران عرض کرد: اى رسول خدا! چه کسى توانایى بر این
کار دارد؟! پیغمبر فرمود: اقرؤا قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ:" سوره قل هو
اللَّه را بخوانید".
در حدیث دیگرى از امام صادق ع مىخوانیم: هنگامى که رسول خدا ص بر جنازه"
سعد بن معاذ" نماز گزارد فرمود: هفتاد هزار ملک که در میان آنها" جبرئیل"
نیز بود بر جنازه او نماز گزاردند! من از جبرئیل پرسیدم او به خاطر کدام
عمل مستحق نماز گزاردن شما شد؟
گفت: به خاطر تلاوت" قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ" در حال نشستن، و ایستادن، و سوار شدن، و پیادهروى و رفت و آمد"
و در حدیث دیگرى از امام صادق ع مىخوانیم:" کسى که یک روز و شب بر او
بگذرد و نمازهاى پنجگانه را بخواند و در آن قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ را
نخواند به او گفته مىشود یا عبد اللَّه! لست من المصلین!:" اى بنده خدا!
تو از نماز گزاران نیستى"!
در حدیث دیگرى از پیغمبر اکرم ص آمده است که فرمود:" کسى که ایمان به خدا و
روز قیامت دارد خواندن سوره قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ را بعد از هر نماز
ترک نکند، چرا که هر کس آن را بخواند خداوند خیر دنیا و آخرت را براى او
جمع مى کند، و خودش و پدر و مادر و فرزندانش را مىآمرزد"
از روایت دیگرى استفاده مىشود که خواندن این سوره به هنگام ورود به خانه
روزى را فراوان مىکند و فقر را دور مىسازد «1» در فضیلت این سوره بیش از
آن است کهاین مختصر بگنجد، ونقل کردیم تنها قسمتى از آن است.
در اینکه چگونه سوره" قُلْ هُوَ اللَّهُ" معادل یک سوم قرآن است؟
بعضى گفتهاند به خاطر اینکه قرآن مشتمل بر" احکام" و" عقائد" و" تاریخ" است، و این سوره بخش" عقائد" را به طور فشرده بیان مىکند.
بعضى دیگر گفتهاند: قرآن سه بخش است" مبدأ" و" معاد" و" آنچه در میان این دو" قرار دارد، و این سوره بخش اول را شرح مىدهد.
این سخن قابل قبول است که تقریبا یک سوم قرآن پیرامون توحید بحث مىکند و عصاره آن در سوره توحید آمده.
این سخن را با حدیث دیگرى در باره عظمت این سوره پایان مىدهیم:
از امام على بن الحسین ع در باره سوره توحید سؤال کردند، فرمود:
" ان اللَّه عز و جل علم انه یکون فى آخر الزمان اقوام متعمقون، فانزل
اللَّه تعالى قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ، و الآیات من سورة الحدید الى
قوله:" وَ هُوَ عَلِیمٌ بِذاتِ الصُّدُورِ" فمن رام وراء ذلک فقد هلک:
" خداوند متعال مىدانست که در آخر الزمان اقوامى مىآیند که در مسائل تعمق
و دقت مى کنند، لذا سوره قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ، و آیات آغاز سوره
حدید، تا عَلِیمٌ بِذاتِ الصُّدُورِ را (پیرامون مباحث توحید و خداشناسى)
نازل فرمود، هر کس بیش از آن را طلب کند هلاک مى شود"
__________________________________________________
تفسیر نمونه، ج27، ص: 431